Ontwikkelen en leren

 Janusz Korczak heeft de wet ‘het recht van het kind op zijn eigen dood’ opgesteld. Deze wet geeft het kind het recht om op onderzoek uit te gaan en niet te beschermend opgevoed moet worden. Jonge kinderen hebben een drang om te leren en dingen te ontdekken. Wij zorgen ervoor dat er een voorspelbare omgeving is waar de ruimte is om dingen te ontdekken. Kinderen moeten ervaringen op kunnen doen, fouten kunnen maken en gevaren tegenkomen. Ze zijn kleine onderzoekers die op zoek gaan naar de relatie tussen wat zij doen en wat er dan gebeurt. Voelend, handelend en spelend doen kinderen ervaringen op.

Door te spelen leren kinderen om hun omgeving te verkennen en ze oefenen de sociale, emotionele, cognitieve, morele en communicatieve vaardigheden. Ook leren kinderen door te imiteren. Vaak imiteren ze elkaar, omdat het leuk en gemakkelijk is wat ze nadoen. De kinderen leren van onze pedagogisch medewerkers dingen over de omgeving (veilig-onveilig) en over zichzelf (dit is goed-fout), dit wordt ook wel vraagkijken genoemd. Zo kunnen de kinderen op afstand contact houden, maar voelen ze zich toch veilig. Kinderen willen alles graag zelf leren doen en ze leren door het meedoen met een pedagogisch medewerker. Korczak vond het ook belangrijk dat kinderen participeren. We maken gebruik van herhaling (vaste gewoontes en rituelen) zodat de kinderen precies weten wat er gaat gebeuren. Doordat kinderen zoveel indrukken hebben is het belangrijk dat ze af en toe hun rust nemen, dit op een creatieve manier kunnen vastleggen en dat ze communiceren met anderen.

Janusz Korczak zag kinderen als een gelijkwaardig persoon en vond dat ze zichzelf op hun eigen kracht konden verbeteren. Ze hebben een actieve rol bij het bijdragen aan hun eigen ontwikkeling. Het kind moet de kans krijgen om keuzes te maken en aan te geven wat het wel en niet wil. Pas zo komen de kinderen goed tot hun recht en wordt er de ruimte gegeven om te ontdekken wat ze goed/niet goed vinden. Onze medewerkers leiden de kinderen hierin door ze te observeren, te laten participeren, hun vragen te beantwoorden en ze te helpen wanneer dit nodig is. Het doel van Korczak was dat opvoeders goed kijken en luisteren naar het kind en uit gaan van hoe het kind is, ook wij vinden dit belangrijk.
Om het kind goed in de gaten te houden maken wij gebruik van grondige observaties. Steeds opnieuw observeren we de handelingen van het kind en interpreteren de verschillende motieven. Zo kunnen we te weten komen wie/hoe het kind is en hoe wij het beste in kunnen spelen op het tempo.

Het recht van het kind zo te zijn zoals hij is
Janusz Korczak maakte hiermee duidelijk dat we het ‘ideale kind’ uit ons hoofd moesten zetten. Een kind is niet maakbaar en een opvoeder heeft niet de macht om hiervoor te zorgen. Bij het nastreven van onze visie gaan wij er vanuit dat ieder kind uniek is op zijn of haar eigen manier. Het kind ontwikkelt en leert op zijn eigen tempo. Korczak beschrijft de verschillen betreft het temperament, kracht, intelligentie, humeur en levenservaring van kinderen die er bestaan. We stellen niet te hoge verwachtingen, houden rekening met aanleg en opvoedingsmilieu en geven mogelijkheden om zich te ontplooien. In tegenstelling tot volwassenen zijn kinderen minder gericht op het behalen van een bepaald resultaat, maar ze doen dingen omdat ze er plezier in hebben. We willen het resultaat bereiken dat kinderen zichzelf ontwikkelen en leren en er plezier in te hebben.

Hoe laten wij dit zien op ons kinderdagverblijf?
Om helder te krijgen hoe we onze visie toepassen beschrijven we een voorbeeld.

Zoals hierboven beschreven voeren wij observaties uit binnen ons kinderdagverblijf. De pedagogisch medewerkers observeren dagelijks en rapporteren hun bevindingen; Wat viel op? Wat ging goed? Wat ging fout? En waarom? Dit zijn enkele voorbeelden waarvan onze medewerkers hun observaties op rapporteren. Zo kunnen we de ontwikkeling van de kinderen goed in de gaten houden. De kinderen worden verschillende keren per jaar grondig geobserveerd.

Een kind heeft voldoende ruimte en materialen nodig om zich te kunnen ontwikkelen. Op elke groep  liggen voldoende spullen die gericht zijn op de ontwikkeling, bijvoorbeeld op creatief, motorisch of cognitief gebied. De ruimtes zijn gestructureerd en ruim.