Visie klavertje vier gebasseerd op de pedagoog Janusz Korczak

Janusz Korczak (1878-1942) was een man die er eerlijk voor uitkwam dat hij volledig in de ban was van het kind. Hij leefde met en voor kinderen.

Janusz Korczak is opgegroeid in Polen wat in die tijd een kind-vijandig land was en waar de kinderen dus weinig rechten hadden. Janusz Korczak wist als geen ander hoe het was om op te groeien in een kindvijandig land en richtte in Warschau, de hoofdstad van Polen een aantal weeshuizen op. De weeshuizen bestonden uit weeskinderen , van heel jong tot wat ouder en kwamen vaak uit arme gezinnen.  Janusz Korczak baseerde zijn werk op wat wordt genoemd ‘pedagogiek van het respect’.  Hij wist als geen ander uit eigen ervaringen dat met respect behandeld worden het belangrijkste opvoedingsmiddel is. Hij vond dat opvoeden eigenlijk niet mogelijk kon worden gemaakt zonder respect. Respect betekend voor hem : Het kind herkennen en het kind erkennen in zijn of haar eigenheid, met alle goede en minder goede wenselijke kanten die daarbij horen.

Kindbeeld

Kinderen waren voor Janusz Korczak volwaardige mensen met dezelfde rechten die volgens hem gerespecteerd hoorden te worden. Janusz Korczak was daarom een groot voorstander van de kinderparticipatie.

Hij zag kinderen als een gelijkwaardig persoon tegenover volwassenen en vond dat kinderen op hun eigen kracht zichzelf konden verbeteren. En daarbij dus een bijdrage leverden aan hun eigen ontwikkeling. Hij vond ieder kind uniek op zijn of haar eigen manier. Geen enkel kind was in zijn ogen hetzelfde.

Dit zie je goed terug in ons beleid onder het kopje ‘ontwikkelen en leren’. Ontwikkelen en leren gaat bij ieder kind op zijn of haar eigen tempo. Janusz Korczak is hier een groot voorstander van en observeerde daarom de kinderen grondig om goed te weten te komen wie het kind was en op welk tempo hij ontwikkelde om hierop in te spelen. 

Beeld opvoeder/Pedagogische relatie

Janusz Korczak  vindt dat je als opvoeder je open moet stellen voor je kind. Dit deed hij door met kinderen te praten over zaken die hun bezighielden. Maar niet alleen praten was belangrijk voor een opvoeder maar ook met respect kijken naar het kind en goed luisteren vond Janusz Korczak van essentieel belang.

De volgende begrippen waren volgens Janusz Korczak de begrippen om een goede houding als opvoeder aan te nemen:

·         Respect

·         Begrip

·         Liefde

·         Vertrouwen

De pedagogische relatie komt goed naar voren in ons beleid onder het kopje ‘basiscommunicatie’. Hierin komen de begrippen ; respect, begrip, liefde en vertrouwen goed naar voren. Dit is de basis voor de pedagogisch medewerkers om de visie van Janusz Korczak zo goed mogelijk na te streven.

Opvoedingsdoelen

Janusz Korczak had verschillende opvoedingsdoelen. De opvoedingsdoelen van Janusz Korczak bestonden uit rechtvaardigheid, participatie van de kinderen, met respect omgaan met verschillen en privacy , het recht op een eigen plek waren de belangrijkste doelen voor Janusz korczak.

Het doel van Janusz Korczak is uiteindelijk dat de opvoeders goed kijken en luisteren naar het kind en uit te gaan hoe het kind is. Het kind moet de kans krijgen keuzes te maken en aan te geven wat het wel en niet wil. Kinderen krijgen hierdoor de ruimte om te doen wat zij goed en leuk vinden en komen tot hun recht.

Om de kinderen zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen in ons kinderdagverblijf is het kopje ‘samenwerken in een groep’ hierop aangepast en zie je de opvoedingsdoelen goed terug in ons beleid.

Opvoedingsmiddel

Het belangrijkste opvoedmiddel voor Janusz Korczak is het kind met respect benaderen en behandelen. Voor Janusz Korczak was respect heel belangrijk in de opvoeding. Hij vond dat een opvoeding alleen maar mogelijk kon worden gemaakt als er respect plaats vond vanuit de opvoeder naar het kind toe. Hij bedoelde hiermee dat de opvoeder het kind moet herkennen en erkennen in zijn of haar eigenheid. Op zowel de goede kanten als de minder goede kanten van het kind.

Hij vond dat je respect alleen kon waarmaken naar kinderen toe door te beseffen dat elk kind rechten heeft en dat je deze rechten ook naleeft.  Janusz Korczak heeft 3 grondrechten voor een kind bedacht en dat zijn;

1. Het recht van het kind op zijn eigen dood

Janusz Korczak bedoeld hiermee dat elk kind het recht heeft om op onderzoek uit te gaan en niet te beschermend moet worden opgevoed. Het kind heeft recht op een eigen leefruimte.

2. Het recht van het kind op de dag van vandaag

Janusz Korczak bedoeld hiermee dat opvoeders zich alleen maar richten op de toekomst van het kind en niet op het hier en nu. Ieder kind zoekt op zijn of haar eigen manier een weg door het leven.  Soms gebeurd dit in onwetendheid en nieuwsgierigheid maar daar moeten we juist respect voor hebben.

3. Het recht van het kind zo te zijn zoals hij is

Janusz Korczak wil hiermee duidelijk maken dat we de gedachten van ‘’ het ideale kind” uit ons hoofd moeten zetten. Ieder kind is anders en heeft recht om zich op zijn of haar eigen tempo te ontwikkelingen.  Een kind is niet maakbaar en een opvoeder is niet almachtig.

In ons beleid komt dit goed naar voren onder de kopjes ‘steunen en stimuleren van spelen en leren’ en ‘indeling en inrichting van de binnen- en buitenruimtes. de kinderen krijgen bij ons de kans om zelf op onderzoek uit te gaan in de ruimte zonder dat wij daarbij de kinderen aan de hand nemen. Verder kunnen ze op onderzoek met  het verschillende spelmateriaal en de verschillende speelhoeken waaruit ze kunnen kiezen.